“Partizan” Mehdi Dostəlizadənin yeni – “Zoofil” hekayəsini təqdim edir.
Taksidən düşdük. Zümrüd çantasından bir qələm çıxarıb əlindəki bloknotun qırağına taxdı.
– Evi çox uzaqdadır? – soruşdu.
– Yox, iki addımlıq yoldur. Bu dalanlara maşın girmir, ona görə sürücüyə dedim ki, tində saxlasın.
Qapının ağzına çatanda bir qədər dayandıq:
– Bax, bu adam təhlükəlidir. Səndən dönə-dönə xahiş eləyirəm, onunla danışma. Hətta səni çağırsa da cavab vermə, lazım olsa üzünü o tərəfə çevir. Yaxşı? – dedim.
– Daha bu nə reportaj oldu? Danışacam, özün də görəcəksən, heç nə olmayacaq.
– Zümrüd, yenə başlamayaq da. Reportajın başını burax, elə belə bax, bəsdir. Qələt elədim sənə də bir söz dedim. Zibilə düşmək istəmirəm, halım yoxdur. Dispanserdən də təzə…
– Hə də, bildik, dəlisən. – başını yellədi.
– O mənada demirəm, yəni yorğunam da, bir az başa düş də.
– Sən də işimə qarışma. Mən o adamla söhbət etməliyəm.
– Daha sonra gedib orda-burda demə ki, Kazım məni keçiqayıranın yanında qoyub qaçdı.
– Necə yəni? Mənə nəsə eləsə qoyub qaçacaqsan?
– Nə bilim. Keçi ilə evlənən adamdan hər şey gözləmək olar. Birdən nəsə eləsə, növbəti arvadı olmaq istəmirəm. – söhbəti bitirib qapını döydüm. İçəridən gələn “kimdir?” sualına “mənəm” cavabı versəm də, səsimdən kim olduğumu bildi.
– Xoş gəlmisiniz, xoş gəlmisiniz. Bağışlayın, ortalıq bir az pis gündədir. Xanım qız, adınız nədir? – Matfey soruşdu.
– Adı Zümrüddür. – cavabı özüm verdim.
– Hə. Lap yaxşı, lap yaxşı. Elə gözləri də zümrüd rəngindədir. Keçin uşaqlar, keçin içəri.
– Matfey, əgər narahat eləyiriksə sonra gələk, hə? – bunu deyəndən sonra Zümrüdə tərəf döndüm, tərs-tərs baxmağından başa düşdüm ki, reportajı mütləq hazırlamalıdır. – əşi, ya da yoxe, niyə narahat olasan ki?
– Kazım, Kazım, canım Kazım. Biz düz bir həftədir tanış olmuşuq, hələ məni tanımamısan? Heç mən qonaqdan narahat olaram? Hə, Zümrüd, narahat olaram?
– Bir həftə bir adamı tanımaq üçün elə də çox deyil də, Matfeycan. – Tez araya girdim ki, Zümrüd danışmasın.
– İndi mənə qulaq as – Matfey bir ayağını yeşiyin üstünə qoydu – adam var ki, onunla bir ömür yaşayırsan, amma hansı yuvanın quşu olduğundan baş aça bilmirsən, adam da var ki, elə belə, bir-iki dəfə görüb xasiyyətinə bələd olursan. Bu cür adamların dallarından baxanda qabaqları görünür. Elə mən, yəni sənin Matfeycanın da bu cür adamlardandır. “Davay”, “davay”, keçək içəri.
Evə girdik. Həyət pis gündə olsa da, içəri tərtəmiz idi.
– Münəvvər, bəsdir yatdın, qonaqlarımız gəlib. – Matfey səsləndi.
– Münəvvər kimdir? – Zümrüd qulağıma pıçıldadı.
– Arvadının adıdır da. Keçinin. – cavab verdim.
Qonaq otağında əyləşdik. Matfey çay yoxsa içki içəcəyimizi soruşdu; çay gətirməsini istədim.
– Bəs Zümrüd xanım?
– Mənə də çay, zəhmət olmasa.
Matfey mətbəxə getdi.
– Zümrüd, hey, sənə demədim dinmə? – səsimi boğub danışırdım.
– Niyə axı?
– Görmürsən, başı çatmır?
– Başı çatmırsa niyə dostluq edirsən?
– Nə dost ay qız, ağzını yaxala. Əsgərlik işim həll olsun, rədd eləyəcəm.
– Ayıbdır e.
– Nə ayıbdır, xanım qız? – Matfey əlində padnos otağa girdi.
– Yox, mən başqa şey deyirdim, siz səhv başa düşdünüz, həqiqətən. – Zümrüdün səsi titrədi.
– Ay, ay, ay. Aman bu utancaq qızların əlindən. Hələ heç nə başa düşməmişəm, niyə narahat olursunuz Zümrüd xanım?
– Mən elə bildim…
– Yaxşı, yaxşı, “vse normalno”.
Bir müddət heç birimiz danışmadıq. Sonra Matfey otaqdan çıxıb keçi ilə qayıtdı.
– Münəvvər, tanış ol, Zümrüd xanımdır. Bizdən reportaj yazacaq.
Keçi bizə məhəl qoymayıb bir qıraqda dayandı.
– İstəyirsinizsə, elə indi başlayaq. – Zümrüd dedi.
– Başlayaq, canım mənim. Bəs kamera yoxdur?
– Kamera yoxdur. Bizdə qəzetdir, səsinizi telefonla yığacam.
– Aaa, aydındır. Buyurun.
– Əvvəlcə bir sual vermək istəyirəm, keçinin, yəni onun, mm…
– Həyat yoldaşımın, bəli.
– Həyat yoldaşınızın adı Münəvvərdir, o haqda… Bir-iki kəlmə. Reportajda yazmayacam.
– Niyə ki, yaza bilərsiniz. Hə, onun adı Münəvvərdir. Rəhmətlik anamın adını qoymuşam. Anam həmişə mənə deyərdi ki, oğlanlar analarına oxşayan qadınları xoşlayırlar. Yazıq arvad, rəhmətlik, elə düz deyirmiş. Həyatımda cəmi iki qadın sevmişəm. İkisi də anama oxşayıb.
– İlk qadın da keçi idi, yoxsa?..
– Yox, o insan idi. Birinci həyat yoldaşım.
Keçi divanın üstündəki ədyalı gəmirməyə başladı. Matfey əsəbiləşib keçini danladı:
– Münəvvər, yenə başladın? Qonaqların yanında dalaşmayaq, xahiş edirəm. – sonra üzünü bizə çevirdi – Siz də bağışlayın, Münəvvər, bir az, bir az narahatdır. Yuxudan kal durub.
Zümrüd gülümsəyib başını aşağı saldı, sonra yenidən sual verdi:
– Münəvvərlə harda tanış olmusunuz?
– Ah – Matfey üzünü pəncərəyə çevirdi – Təzə Bazara balıqlarım üçün yem almağa getmişdim, gördüm ki, gördüm ki, şərəfsiz bir alverçi mənim gözəlimin ayaqlarını bağlayıb, satışa çıxarıb. Münəvvərin gözlərindəki kədəri hiss etdim, eynilə mənim gözlərim kimi idi, kədərli, hüznlü. Arvadım öləndən sonra heç vaxt aşiq olmayacağıma söz vermişdim. Amma həyatdır da, bilmək olmur, bilmək olmur. Bax o gözlər, məni vadar etdi ki, Münəvvərimi alverçinin əlindən xilas edim, bəli, belə tanış olmuşuq.
– Yəni, həyat yoldaşınızı pulla aldınız? – Zümrüd soruşdu.
– Bəli, bəli. Pulla aldım, başqa nə cür ola bilərdi ki? O murdar alverçiləri bilmirsiniz? Elələri ilə, elələri ilə söz güləşdirməyə dəyməz. Həm də, bunun nəyi qəribədir?
– Bilmirəm, amma həyat yoldaşını pulla almaq, bir az…
– Bəs sizin başlıq pulundan xəbəriniz var, gözəl qız? Xəbəriniz var? Axı insanlar da belə evlənir, düz demirəm, Kazım?
Başımı yellədim.
– Heç qorxmadınız? – Zümrüd bu arada bloknotda qeydlər aparırdı.
– Qətiyyən! Mən azadam! Azadam! Azad! İkimiz də seviriksə, kim bizə mane ola bilər?
– Düzdür, amma keçinin, yəni Münəvvərin sizi sevdiyini hardan bildiniz?
– İlk günlər çox çətin oldu, onu evə gətirdiyim ilk günlər. Mənə yaxınlaşmırdı, yemək yemirdi. Sonra mən televizorun qabağında yatıb qalan vaxt, bir də gördüm ki, kimsə, kimsə məni yalayır. Hə, bu Münəvvər idi, biz sevişdik. Beləcə evlənmək qərarına gəldim.
– Necə evləndiniz?
– Toyumuz olmadı. Bilirsiniz, qanunlar buna icazə vermir, qanunlar. Öz qanunlarımızla evləndik, yəni, azad olanların qanunları ilə. Qərara gəldik ki, evlənək, elə o qərardan bəri evli sayılırıq. Daha nəyə lazımdır, kağız-kuğuz, sənəd-sünəd. Bunlar mənasız şeylərdir. İlk evliliyim belə olub, hə, amma sonradan sevgi ölmüşdü. Deməli kağız-kuğuz, sənəd-sünəd, belə şeylər heç nəyə yaramır. Yaramır.
Söhbətlər ürəyimi bulandırdı. Siqaret bəhanəsi ilə həyətə düşdüm, qonaq otağının pəncərəsinin qabağında dayandım. Matfey orda olduğumu bilsin deyə tez-tez öskürürdüm. Həyətdəki söyüd ağacının altında bir tısbağa gəzirdi. Gedib onu tərsinə çevirdim. Çapaladığını görəndən sonra yazığım gəldi. Əvvəlki vəziyyətinə qaytarıb bir az sığalladım. Elə bu vaxt içəridən qışqırıq səsi gəldi. Zümrüd qışqırırdı. Evə qaçıb qonaq otağına girdim. Keçi Matfeyi buynuzlayırdı.
– Matfey, Matfey! – qışqırdım. Matfey hər nə qədər keçini saxlamağa çalışsa da, alınmadı. Axırda keçinin özü əl çəkdi. Mən qorxudan tumanıma işədim. Yerə çöküb ağlamağa başladım. Zümrüd donub qalmışdı. Biabır olmuşdum, nə edəcəyimi bilmirdim, ona görə də yerimdən tərpənmədim. Matfey keçini döyə-döyə otaqlardan birinə apardı, qapını kilidlədi.
– “Şlyuxa”! – Matfey çox əsəbi idi.
– Matfey, evdə yod, sarğı var? – Zümrüd soruşdu.
– Narahat olma, qız. Özüm həll edərəm, həll edərəm. “Vse normalno”.
Bir müddət heç kim danışmadı. Matfey yaralanmış yerlərini sarıyıb oturmuşdu. Zümrüd başını telefondan qaldırmırdı.
– Biz gedək, ya da yox… – şalvarımın hələ də yaş olduğunu gördüm.
– Ay, gözlə sənə təzə paltar gətirim, Kazımcan. – Matfey qalxıb otaqdan çıxdı.
Zümrüdün üzünə baxmağa utanırdım. Elə o da mən tərəfə baxmırdı. Üst-başımı dəyişəndən sonra sağollaşıb evdən çıxdıq. Yol boyu ürəyimdə Matfeyi də, “arvadı” Münəvvəri də söyürdüm.
